Hər il oktyabrın 4-ü, Cəbrayıl şəhəri günü kimi qeyd olunur. Bu gün, Cəbrayılın tarixi, mədəniyyəti və strateji əhəmiyyətinin bir daha xatırlanması baxımından əhəmiyyətlidir. Cəbrayıl, Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yerləşən, zəngin tarixi və mədəni irsi olan bir şəhərdir. Onun azad olunması və gələcək perspektivləri, yalnız bu şəhərin sakinləri üçün deyil, bütövlükdə Azərbaycan xalqı üçün əhəmiyyət kəsb edir. Şəhər, 1923-cü ildən rayon mərkəzi statusunu daşımışdır. Tarixən, Cəbrayıl həm strateji, həm də iqtisadi cəhətdən önəmli bir mərkəz olub. 1990-cı illərin əvvəllərində baş vermiş Qarabağ münaqişəsi dövründə Cəbrayıl, Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir. Bu, yalnız yerli əhalinin yox olmasına deyil, həm də bölgənin iqtisadiyyatına ciddi ziyan vurulmasına səbəb oldu.
Cəbrayıl, gözəl təbiət mənzərələri, tarixi abidələri və yerli mədəniyyət ilə turistlər üçün cəlbedici bir yer olmuşdur. Şəhərin azad olunması, iqtisadi fəaliyyətlərin bərpası üçün yeni imkanlar açır. Bu, kənd təsərrüfatının yenidən canlanması, turizm sektorunun inkişafı və yerli iş yerlərinin yaradılması üçün əlverişli şərait yaradır. Prezident İlham Əliyevin və hökumətin bu istiqamətdə atdığı addımlar, regionun iqtisadiyyatını canlandırmağı hədəfləyir.
Cəbrayılın azad olunması, onun sakinlərinin həyatına yeni ümidlər gətirmişdir. Bu gün, həmçinin, şəhərin yeni infrastruktur layihələri, sosial-iqtisadi inkişaf və mədəniyyətin dirçəlişi ilə bağlı görüləcək işlərin başlanğıcıdır. Cəbrayıl şəhəri, müharibənin və çətinliklərin gətirdiyi acılardan sonra, yenidən inkişaf etmək, öz tarixi və mədəni irsini yaşatmaq üçün mübarizə aparır. Cəbrayıl şəhəri günü, Cəbrayılın tarixi, mədəniyyəti və əhalisinin mübarizəsinin simvolu olaraq, hər il qeyd edilir. Bu gün, yalnız keçmişi xatırlamaqla qalmır, eyni zamanda gələcəyə ümidlə baxmağı da təşviq edir. Cəbrayılın azad olunması, regionun sosial-iqtisadi inkişafına və mədəni irsin qorunmasına yeni imkanlar açır. Bu gün, həmçinin, Cəbrayılın gələcək nəsillərə miras qalacaq bir şəhər olaraq bərpasının başlanğıcıdır. Cəbrayılın tarixi, mədəni irsi və insanlarının mübarizəsi, bu günü əhəmiyyətli edən amillərdir. 4 oktyabr, Cəbrayılın yenidən dirçəlməsi üçün bir çağırışdır.
2020-ci il 27 sentyabr tarixində Cəbrayıl rayonunun Böyük Mərcanlı və Nüzgar kəndləri, 3 oktyabr tarixində Mehdili, Çaxırlı, Aşağı Maralyan, Şəybəy və Quycaq kəndləri, 4 oktyabr tarixində Cəbrayıl şəhərini və rayonun 9 kəndini – Karxulu, Şükürbəyli, Çərəkən, Daşkəsən, Horovlu, Mahmudlu, Cəfərabad, Yuxarı Maralyan və Decal kəndlərini işğaldan azad etmişdir. Cəbrayıl rayonunun ərazisində aparılan hərbi əməliyyatlar nəticəsində ümumilikdə 1 şəhər (Cəbrayıl) və 90 kənd işğaldan azad edildi.
2020-ci il noyabrın 26-da “Cəbrayılın azad olunmasına görə” medalı təsis edildi. Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılmış döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirmiş Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 22797 hərbi qulluqçusu “Cəbrayılın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif edilmişdir.
Prezidentimizin 31 iyul 2023-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş əraziləri üzrə şəhər günləri təsis edilmişdir. Sözügedən Sərəncama əsasən 04 oktyabr Cəbrayıl Şəhəri Günü kimi müəyyən olub
Əsədli Əsəd,
Masallı Dövlət Regional Kollecinin müəllimi