Piyada vurulma halları, xüsusilə yol hərəkəti qəzalarının ciddi nəticələr doğura bilən formalarından biridir. Bu hallar həm piyadalar, həm də sürücülər üçün ciddi təhlükə yaradır. Piyada vurulmasının əsas səbəbləri müxtəlif amillərlə bağlıdır və onların qarşısını almaq üçün həm fərdi, həm də cəmiyyət səviyyəsində tədbirlər görülməlidir.

Sürət həddinin aşılması

Sürücülərin müəyyən edilmiş sürət həddini aşması piyada vurulma hallarında ən çox rast gəlinən səbəblərdən biridir. Yüksək sürət zamanı sürücünün reaksiya vermək üçün daha az vaxtı olur, bu da piyadanın vurulması ehtimalını artırır. Xüsusilə yaşayış məntəqələrində və məktəblərin yaxınlığında sürətin məhdudlaşdırılması vacibdir, lakin bu qaydaya riayət edilməməsi piyada təhlükəsizliyini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.

Sürücünün diqqətsizliyi və ya diqqət yayılması

Müasir dövrdə sürücülər mobil telefonlardan istifadəyə, musiqi dinləməyə və ya digər diqqət yayındırıcı fəaliyyətlərə çox meylli olurlar. Telefonla danışmaq, mesaj yazmaq və ya sosial media istifadəsi sürücünün diqqətini yoldan yayındırır və piyadaların vurulma riskini artırır. Bu cür hallarda sürücülər piyada keçidlərinə və ya yolların kəsişmə nöqtələrinə diqqət yetirməyə bilməzlər.
Yol nişanlarına və işıqforlara əməl edilməməsi
Sürücülərin qırmızı işıqda keçməsi, piyada keçidlərində dayanmayaraq hərəkət etməsi və yol nişanlarına məhəl qoymaması piyada vurulmalarının əsas səbəblərindən biridir. Piyada keçidləri və işıqforlar xüsusi olaraq piyadaların təhlükəsiz keçidini təmin etmək üçün nəzərdə tutulub. Lakin sürücülər bu qaydaları pozduqda piyadalar təhlükə altına düşür.

Sürücülərin içkili və ya narkotik təsiri altında olması

Alkoqol və narkotik maddələr sürücünün reaksiyasını, koordinasiyasını və düşünmə qabiliyyətini zəiflədir. Bu halda sürücülər piyadaları görməkdə və vaxtında reaksiya verməkdə çətinlik çəkirlər. İçkili vəziyyətdə avtomobil idarə etmə halları dünyada piyada qəzalarının ən təhlükəli səbəblərindən biri kimi qəbul edilir.

Piyadaların yol hərəkəti qaydalarına riayət etməməsi

Piyadaların da yol hərəkəti qaydalarına əməl etməməsi piyada vurulma hallarının əsas səbəblərindəndir. Bəzən piyadalar piyada keçidlərindən istifadə etmədən yolu kəsirlər, ya da qırmızı işıqda keçirlər ki, bu da qəza riskini artırır. Gecə vaxtı işıqlandırılmamış yolları keçmək və ya sürət həddinin yüksək olduğu yerlərdə hərəkət etmək də piyadaların təhlükəsizliyini azaldan amillərdəndir.

Pis hava şəraiti və yol şəraiti

Yağış, qar və ya duman kimi pis hava şəraiti sürücünün görmə qabiliyyətini məhdudlaşdırır və sürətini azaltmağa məcbur edir. Eyni zamanda, yolların sürüşkən olması avtomobilin sürətlə dayanmasını çətinləşdirir. Bu cür şəraitdə sürücülər piyadaları gec görə bilər və ya vaxtında dayana bilməzlər.

Yol infrastrukturu və təhlükəsizlik tədbirlərinin yetərsizliyi

Bir çox yol qəzalarının əsas səbəbi yolların və ya yol infrastrukturlarının yetərsizliyidir. Piyada keçidlərinin olmaması, işıqforların quraşdırılmaması və ya yolların düzgün işıqlandırılmaması piyada vurulma hallarına səbəb ola bilər. Xüsusilə kənd ərazilərində və ya kiçik şəhərlərdə bu cür problemlər daha çox müşahidə olunur.

Gecə vaxtı hərəkət

Piyada vurulmalarının çoxu gecə vaxtı baş verir. Sürücülər qaranlıqda piyadaları daha gec görə bilərlər, xüsusilə də piyadalar tünd rəngli geyim geyinirlərsə və ya işıq əks etdirən vasitələrdən istifadə etmirlərsə. Gecə vaxtı piyadaların yolun təhlükəsiz keçməsi üçün xüsusi işarələrə və geyimlərə ehtiyac vardır.

Piyada vurulmalarının qarşısını almaq üçün tədbirlər

Sürücülər üçün sürət həddinin daha sərt şəkildə tətbiqi: Xüsusilə yaşayış zonalarında və məktəblərin yaxınlığında sürət kameralarının quraşdırılması sürət həddinə riayət edilməsini təmin edə bilər.

İctimai maarifləndirmə: Həm piyadalar, həm də sürücülər arasında yol hərəkəti qaydaları və təhlükəsizlik tədbirləri barədə təbliğat və maarifləndirmə kampaniyaları keçirmək lazımdır.

Daha yaxşı yol nişanları və keçidlər: Xüsusilə sıx piyadaların hərəkət etdiyi ərazilərdə işıqforların və piyada keçidlərinin təkmilləşdirilməsi vacibdir.

Cərimələrin və cəzaların sərtləşdirilməsi: İçkili sürücülər üçün daha ciddi cəzalar tətbiq edilməli, həmçinin diqqət yayındıran fəaliyyətlərə görə cərimələr artırılmalıdır.
Yol infrastrukturu və işıqlandırma təkmilləşdirilməsi: Gecə saatlarında təhlükəsiz keçidi təmin etmək üçün daha çox işıqlandırma və piyada keçidləri quraşdırılmalıdır.
Son olaraq, piyada vurulma hallarının azaldılması üçün həm fərdi məsuliyyət, həm də dövlət və ictimaiyyətin birgə səyi tələb olunur. Hər iki tərəfin qaydalara riayət etməsi və təhlükəsizlik tədbirlərinə diqqət yetirməsi bu halların qarşısını almaqda mühüm rol oynaya bilər.

Tural Kəlbəcərli
102info.az